Τα τελευταία χρόνια, η Αγγλία αντιμετωπίζει μια ανησυχητική αύξηση του διαδικτυακού εκφοβισμού σε σύγκριση με άλλες χώρες. Αυτό το ζήτημα έχει επιδεινωθεί από την αύξηση της ψηφιακής δραστηριότητας μεταξύ των εφήβων κατά τη διάρκεια των εγκλεισμών λόγω του COVID-19.
Ο διαδικτυακός εκφοβισμός, μερικές φορές ονομάζεται διαδικτυακή παρενόχληση ή κακοποίηση και αναφέρεται σε συμπεριφορές όπου ένα άτομο προκαλεί επανειλημμένα βλάβη σε άλλους χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικές συσκευές και τεχνολογίες.
Η σύγχρονη πληθώρα συσκευών με πρόσβαση στο Διαδίκτυο διευκολύνει τους «κυβερνοεκφοβιστές» να παραμείνουν ανώνυμοι και να δημιουργήσουν πολλαπλούς λογαριασμούς με διαφορετικές ταυτότητες, δίνοντάς τους την ελευθερία να επιτίθενται ταυτόχρονα σε πολλούς χρήστες κοινωνικών μέσων, συχνά χωρίς εμπόδια.
Υπάρχουν πολλά μέσα για να γίνει στόχος μια έφηβη ή ένας έφηβος. Αυτά περιλαμβάνουν:
· τη δημοσίευση βίντεο ή φωτογραφιών που φέρνουν σε αμηχανία ή τον εκφοβισμό το θύμα
· την ανάρτηση στο διαδίκτυο προσωπικών ή ιδιωτικών πληροφοριών κάποιου, όπως το μέρος όπου ζει.
Όλη αυτή η παρενόχληση αφήνει τα θύματα να αισθάνονται απομονωμένα, φοβισμένα και καταθλιπτικά. Γνωρίζουμε ότι τραγικά, πολλά θύματα σκέφτονται την αυτοκτονία.
Mια μελέτη διερεύνησε τον σχολικό εκφοβισμό και τον διαδικτυακό εκφοβισμό μεταξύ των νέων στο Ηνωμένο Βασίλειο και πρόσφατα δημοσιεύσε τα ευρήματα. Περίπου 408 άτομα ηλικίας 16-30 ετών συμμετείχαν σε αυτό το ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο περιελάμβανε τη συμπλήρωση μιας διαδικτυακής έρευνας. Η πλειοψηφία (351, ή σχεδόν το 90%) ήταν ακόμα στο σχολείο τη στιγμή που έλαβαν μέρος.
Περίπου το 37% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι είχαν βιώσει διαδικτυακό εκφοβισμό. Τα θύματα κατέγραψαν ότι οι δράστες είναι:
· μαθητές που θεωρούνταν δημοφιλείς στο σχολείο
· μεγαλύτερα αγόρια ή κορίτσια
· άτομα άγνωστα σε αυτούς.
Η διαδικτυακή παρενόχληση πραγματοποιήθηκε σε διάφορες πλατφόρμες, με το Facebook να αναφέρεται πιο συχνά (74%), ακολουθούμενο από το Twitter (17%), το Snapchat (9%) και το Instagram (9%).
Οι κοινές μορφές διαδικτυακής στοχοποίησης περιλάμβαναν τη διάδοση κακόβουλων φημών (το 49% των συμμετεχόντων που βίωσαν διαδικτυακό εκφοβισμό δήλωσαν ότι υπόκεινται σε φήμες), απειλές (44%) και τέλος αποκλεισμό από μια ομάδα, όπως chat rooms ή διαδικτυακά παιχνίδια (29%).
Παρόλο που το μέγεθος του δείγματος είναι σχετικά μικρό και η πλειοψηφία των ερωτηθέντων είναι γυναίκες, αυτά τα ευρήματα είναι ανησυχητικά. Οι συμμαθητές στον διαδικτυακό εκφοβισμό μεταξύ των εφήβων είναι σε μεγάλη κλίμακα. Είναι σημαντικό ότι τα θύματα ανέφεραν ότι τα διαδικτυακά περιστατικά εκφοβισμού που δεχόντουσαν, συνέβαιναν συχνότερα λόγω διαφωνιών σε πραγματικές συνθήκες. Είναι λοιπόν σαφές ότι ο διαδικτυακός εκφοβισμός και ο εκφοβισμός στο σχολείο είναι συχνά αλληλένδετοι.
Σύνδεση σχολικού και διαδικτυακού εκφοβισμού
Σήμερα, όλο και περισσότερα σχολεία δέχονται το φαινόμενο οι μαθητές να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα μέσα στο χώρο του σχολείου. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η πρόσβαση στο διαδίκτυο μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εκπαιδευτικό εργαλείο, υπάρχουν όμως μαθητές που χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να στοχοποιήστουν τους συμμαθητές τους ή άλλους.
Άλλοι ερευνητές έχουν δείξει ότι ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να συμβεί παράλληλα με λεκτική επιθετικότητα και βίαιη συμπεριφορά, αλλά και αντίστροφα. Ένας εκφοβισμός στο προαύλιο του σχολείου μπορεί να συνεχιστεί και να κλιμακωθεί σε εκφοβισμό μέσω διαδικτύου ή αντίστροφα, από κάποιον δράστη ή ενός θύματος που ζητά εκδίκηση.
- Ένας από τους συμμετέχοντες στην έρευνα είπε:
«Με εκφοβίζει στο σχολείο και κλωτσάει τα πράγματά μου χωρίς λόγο. Με κοροϊδεύει με τους φίλους του και γελάει με τα ρούχα μου και τον τρόπο που μιλάω. Δεν άντεχα άλλο. Έτσι μια μέρα δημιούργησα έναν ψεύτικο λογαριασμό στο Facebook και του έγραψα στον τοίχο του κείμενα και άλλες αναρτήσεις. Δεν λυπάμαι, το άξιζε για αυτό που μου έκανε στο σχολείο».
- Ένας άλλος συμμετέχων είπε:
«Εκείνη [ένα κορίτσι στο σχολείο των συμμετεχόντων] έλεγε σε όλους να με αγνοούν και να πατάνε «like» στις αναρτήσεις μου. Με ενοχλούσε κάθε φορά που ανέβαζα μια φωτογραφία και μοιραζόταν τις φωτογραφίες μου με άλλους μόνο για γέλιο […] Έτσι, μια μέρα πήγα κοντά της και της είπα να με αφήσει ήσυχη. Εκείνη γέλασε και αυτό με θύμωσε τόσο πολύ που την έσπρωξα και την έριξα κάτω. Τώρα το κάνει ακόμα περισσότερο και συμμετέχουν και οι φίλοι της. Δεν ξέρω πώς να το σταματήσω αυτό».
Τι πρέπει να κάνουμε;
Στη σημερινή ψηφιακή εποχή, ο εκφοβισμός μεταξύ παιδιών και νέων δεν σταματά πια όταν χτυπά το σχολικό κουδούνι. Φαίνεται όμως ότι οι προστατευτικές πολιτικές έχουν προχωρήσει με πολύ πιο αργούς ρυθμούς απ’ ότι τα μέσα ηλεκτρονικού εκφοβισμού.
Είναι σαφές από τη μελέτη αυτή, αλλά και άλλες έρευνες σε αυτόν τον τομέα, ότι το Facebook είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη πλατφόρμα για διαδικτυακό εκφοβισμό. Με τον ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ να έχει αρνηθεί κατηγορηματικά την κριτική ότι η εταιρεία δίνει προτεραιότητα στο κέρδος έναντι της ασφάλειας των χρηστών, θα ήταν σημαντικό να υπάρξει περαιτέρω προστασία για τους χρήστες.
Για παράδειγμα, το Facebook θα πρέπει να εργαστεί για να συντομεύσει τον χρόνο απόκρισης όταν αναφέρεται διαδικτυακή παρενόχληση. Παρόλο που καταλαβαίνουμε ότι οι αναφορές συνήθως αναθεωρούνται εντός 48 ωρών, αυτό μπορεί να αφήσει αρκετό χρόνο για περαιτέρω διάδοση υβριστικού υλικού.
Επίσης είναι ζωτικής σημασίας, τα σχολεία και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να δίνουν την ίδια προσοχή στον εκφοβισμό μέσω διαδικτύου με τον παραδοσιακό εκφοβισμό, όπως και στον τρόπο αλληλεπίδρασης των δύο. Παρόλο που υπάρχουν πολλαπλές εκστρατείες που επιδιώκουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον διαδικτυακό εκφοβισμό, είναι πιθανό οι έφηβοι να επωφεληθούν από μια πιο έντονη και διαρκή εκστρατεία ενημέρωσης των γονέων σχετικά με τον τρόπο προστασίας των παιδιών τους.
Μια τέτοια εκστρατεία θα μπορούσε να περιλαμβάνει συμβουλές εμπειρογνωμόνων για τους γονείς σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης της διαδικτυακής συμπεριφοράς του παιδιού τους με εποικοδομητικό τρόπο, πώς να στηρίξουν το παιδί τους σε περίπτωση που πέσουν θύματα διαδικτυακού εκφοβισμού και πώς να διαχειριστούν την κατάσταση εάν το παιδί τους διαπράξει διαδικτυακό εκφοβισμό. Η τακτική εκπαίδευση των παιδιών στο σχολείο για τις συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού και του διαδικτυακού εκφοβισμού είναι επίσης σημαντική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου