Eκπαιδευτικό Βήμα : ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (2018)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (στοιχεία 2018)

Παρατηρώντας τον πίνακα με τον χάρτη της Ευρώπης, παρατηρούμε ότι τα παιδιά στις χώρες με το βαθύ ή το ανοιχτό γαλάζιο έχουν συμμετοχή στην προσχολική εκπαίδευση πάνω από 95%.

Στις χώρες με το πορτοκαλι χρώμα υπάρχει ένα ποσοστό έως 15% του μαθητικού πληθυσμού που δεν συμμετέχει στην προσχολική αγωγή.

Γεγονός είναι ότι τα βαλκάνια στη συντριπτική τους πλειοψηφία δε συμμετέχουν στην προσχολική εκπαίδευση.

Προσχολική αγωγή ονομάζεται η γνωσιακή και κοινωνική εκπαίδευση που δίνεται στον άνθρωπο πριν την υποχρεωτική εκπαίδευση, την ηλικία δηλαδή των 5-6 ετών στις περισσότερες χώρες, και μπορεί να ξεκινά ήδη από την ηλικία των δυο ετών. Ωστόσο στην Ελλάδα η υποχρεωτική δίχρονη προσχολική αγωγή ξεκινά από την ηλικία των 4 ετών , όπου έχουν ενταχθεί ήδη 298 από τους 325 δήμους της χώρας. Ιδρύματα που προσφέρουν Προσχολική Αγωγή είναι τα νηπιαγωγεία και οι παιδικοί σταθμοί.

Ιδρύματα που προσφέρουν Προσχολική Αγωγή είναι τα νηπιαγωγεία και οι παιδικοί σταθμοί.

Η προσχολική εκπαίδευση είναι μία από τις πρώτες ευκαιρίες που έχουν τα παιδιά να αναπτύξουν μάθηση, κριτική σκέψη και συνεργατικές δεξιότητες. Η πρώιμη παιδική ηλικία καθώς και η πρωτοβάθμια εκπαίδευση διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην ενδεχόμενη αποκατάσταση των ευκαιριών ζωής μέσω της αντιμετώπισης των ανισοτήτων και της αύξησης της επάρκειας στις βασικές ικανότητες.

Ο όρος «εκπαίδευση πρώιμης παιδικής ηλικίας» χρησιμοποιείται για προγράμματα που πληρούν συγκεκριμένα ελάχιστα ποιοτικά κριτήρια όσον αφορά το σκόπιμο εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Το σκόπιμο εκπαιδευτικό περιεχόμενο σε αυτήν την ηλικία συνήθως περιλαμβάνει δημιουργικές και βασισμένες στο παιχνίδι δραστηριότητες, οι οποίες καθοδηγούνται από παιδαγωγικά εκπαιδευμένο προσωπικό και έχουν σχεδιαστεί για να αναπτύξουν τις γνωστικές, γλωσσικές, σωματικές και κοινωνικο-συναισθηματικές δεξιότητες των παιδιών.

Σύμφωνα με τη σύγχρονη θεωρία της Παιδαγωγικής, τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού έχουν ζωτική σημασία για τη σωματική, διανοητική και κοινωνική του ανάπτυξη. Γι'αυτό, πρέπει να δοθεί σημασία στην καλλιέργεια των αισθήσεων του παιδιού και την απόκτηση εμπειριών που ενθαρρύνουν την εντύπωση, την έκφραση και την επικοινωνία. Σε αυτές τις βάσεις δημιουργήθηκε η Προσχολική Αγωγή, η οποία είναι η διαδικασία του προσανατολισμού του παιδιού σε ορισμένες αξίες, στάσεις, δεξιότητες και γνώσεις με σκοπό την κοινωνικοποίησή του.

Η φοίτηση του παιδιού στα προσχολικά ιδρύματα προπαρασκευάζει επίσης τη φυσική μετάβασή του από την οικογενειακή ζωή στο σχολικό περιβάλλον, ενώ δίνει παράλληλα τη δυνατότητα να διαγνωστούν εγκαίρως ενδεχόμενες πνευματικές ή σωματικές διαταραχές στην εξέλιξή του, που βελτιώνονται ή και θεραπεύονται πιο εύκολα, όταν γίνεται η διάγνωση τους νωρίς.

Σήμερα, η αναγκαιότητα της Προσχολικής Αγωγής αναγνωρίζεται διεθνώς. Σύμφωνα με την UNESCO (1961) είναι ανάγκη να εξασφαλιστεί στο παιδί, από την πιο μικρή του ηλικία, εκπαίδευση κατάλληλη για την πνευματική, ηθική και σωματική του εξέλιξη.

Όσο και αν η οικογένεια παραμένει το ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη του παιδιού, σήμερα έχει ανάγκη να βοηθηθεί, γιατί και με τις καλύτερες ακόμα προϋποθέσεις δεν μπορεί πια να ικανοποιήσει όλες τις ανάγκες του παιδιού για αγωγή και εκπαίδευση, όταν αυτό πλησιάζει την ηλικία των τεσσάρων ετών.

Η Προσχολική Αγωγή έγινε επίσης κοινωνικό αίτημα όταν αυξήθηκε ο αριθμός των γυναικών που εργάζονται έξω από το σπίτι.

Η αρχή της ικανοποίησης των βασικών αναγκών του παιδιού αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την αποστολή της Προσχολικής Αγωγής. Το παιδί της προσχολικής ηλικίας χρειάζεται ποσότητα και ποιότητα εμπειριών για να μεγιστοποιήσει τις κάθε μορφής ικανότητές του, για να αποκαλύψει, να γνωρίσει και να αποδεχτεί τον εαυτό του και το κοινωνικό και φυσικό σύνολο που το περιβάλλει και να αναπτύξει δημιουργική σχέση αλληλεπίδρασης μαζί του. Η οικογένεια δεν είναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, ικανή να αντισταθμίσει τα οφέλη που προκύπτουν από τη συμβίωση των νηπίων.

Τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής - με λιγότερα από 7 στα 10 παιδιά που συμμετέχουν στην προσχολική εκπαίδευση - καταγράφηκαν: